هواگیری پمپ آب یکی از مراحل مهم در راه‌اندازی و نگهداری صحیح پمپ است. وجود هوا در داخل پمپ آب می‌تواند باعث کاهش فشار، صدای غیرعادی و حتی آسیب به پمپ شود. در ادامه، مراحل هواگیری پمپ آب به صورت گام‌به‌گام آورده شده است.
چرا هواگیری پمپ آب مهم است؟
هواگیری پمپ آب یکی از مهم‌ترین مراحل در نصب یا راه‌اندازی مجدد پمپ است و نقش حیاتی در عملکرد صحیح، افزایش عمر مفید پمپ و جلوگیری از آسیب‌های فنی دارد.
- جلوگیری از کارکرد خشک: وقتی درون پمپ به جای آب، هوا وجود داشته باشد، پروانه پمپ بدون تماس با آب می‌چرخد. این کار باعث گرم شدن، سایش شدید و در نهایت سوختن موتور یا پمپ می‌شود.
- ایجاد مکش صحیح: پمپ‌ها برای مکش، نیاز دارند که داخل آن‌ها پر از آب باشد تا بتوانند فشار منفی ایجاد کنند. وجود هوا در محفظه پمپ مانع ایجاد مکش شده و پمپ نمی‌تواند آب را از منبع بکشد.
- افزایش بهره‌وری پمپ: پمپ هواگیری‌شده، با حداکثر توان و با فشار مناسب کار می‌کند. عدم هواگیری باعث افت فشار و کاهش جریان آب در سیستم می‌شود.
- کاهش صدا و لرزش: وجود هوا در پمپ باعث ایجاد صدا یا لرزش غیرعادی می‌شود. هواگیری باعث عملکرد نرم، بی‌صدا و یکنواخت پمپ می‌گردد.
- حفظ طول عمر قطعات داخلی پمپ: تماس مداوم هوا با اجزای داخلی مانند پروانه، شفت، بلبرینگ و کاسه‌نمد، سبب فرسایش سریع این قطعات می‌شود. هواگیری صحیح از استهلاک زودرس جلوگیری می‌کند.
از کجا بفهمیم پمپ آب نیاز به هواگیری دارد؟
تشخیص اینکه پمپ آب نیاز به هواگیری دارد، بسیار مهم است، زیرا عملکرد نامناسب پمپ در بسیاری از مواقع ناشی از وجود هوا در سیستم است. در اینجا، علائم و نشانه‌های مشخصی را معرفی می‌کنیم که به شما کمک می‌کند بفهمید آیا پمپ شما نیاز به هواگیری دارد یا خیر.
- عدم خروج آب از شیرها با وجود روشن بودن پمپ
- شنیدن صدای غیرعادی یا خش خش از داخل پمپ
- گرم شدن بیش از حد بدنه پمپ
- مکش ناقص یا ضعیف
- وجود حباب یا خروج هوا از شیرها
- نشتی در شیر یک‌طرفه یا اتصالات مسیر مکش
مراحل هواگیری پمپ آب
- خاموش کردن پمپ
- بستن شیر خروجی
- بازکردن درپوش هواگیری
- پر کردن پمپ با آب
- بستن درپوش هواگیری
- باز کردن شیر خروجی
- روشن کردن پمپ
خاموش کردن پمپ
ابتدا برق پمپ را قطع کنید تا در حین هواگیری کار نکند و خطر برق‌گرفتگی یا آسیب به پمپ وجود نداشته باشد.
برای خاموش کردن پمپ اب به صورت ایمن و اصولی، ابتدا پمپ را از طریق کلید روشن/خاموش، کلید دیواری یا تابلو برق خاموش نمایید. اگر پمپ به لوله‌کشی ساختمان متصل است و احتمال برگشت آب وجود دارد، شیر خروجی را ببندید تا از جریان ناخواسته آب جلوگیری شود. بعد، چند لحظه صبر کنید تا مطمئن شوید پروانه پمپ و موتور به طور کامل متوقف شده‌اند و صدایی از دستگاه شنیده نمی‌شود.
بستن شیر خروجی
بستن شیر خروجی دومین مرحله مهم در فرآیند هواگیری پمپ آب است. اگر پمپ دارای شیر خروجی (در مسیر لوله‌کشی بعد از پمپ) است، آن را ببندید تا آب به سرعت از سیستم خارج نشود و عمل هواگیری بهتر انجام شود.
بستن شیر خروجی در زمان هواگیری باعث می‌شود که فشار داخل پمپ حفظ شود، آب به سرعت از پمپ خارج نشود، هواگیری بهتر و کامل‌تری انجام شود و نهایتاً، از ورود مجدد هوا به سیستم جلوگیری گردد.
باز کردن درپوش هواگیری
مرحله باز کردن درپوش هواگیری یکی از اصلی‌ترین بخش‌های فرآیند هواگیری پمپ آب است. در این مرحله، هدف خارج کردن هوای محبوس در داخل پمپ و جایگزینی آن با آب است تا پمپ بتواند بهدرستی کار کند.
معمولاً در قسمت بالای پمپ یا محفظه آن، یک درپوش فلزی یا پلاستیکی وجود دارد که برای پر کردن آب استفاده می‌شود. آن را با استفاده از آچار یا دست باز کنید. توجه داشته باشید قبل از هر اقدامی، مطمئن شوید پمپ کاملاً خاموش و از برق جدا شده است. همچنین، مراقب باشید فشار ناگهانی یا باز کردن سریع باعث پاشیده شدن آب نشود.
پر کردن پمپ با آب
مرحله پر کردن پمپ با آب یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین بخش‌های هواگیری پمپ آب است، زیرا در این مرحله، هوا از داخل محفظه پمپ خارج می‌شود و جای آن را آب می‌گیرد. اگر این مرحله بهدرستی انجام نشود، پمپ قادر به مکش نخواهد بود و ممکن است آسیب ببیند.
قبل از شروع، شیر خروجی پمپ را ببندید تا از خروج سریع آب جلوگیری شود و عملیات هواگیری بهدرستی انجام گیرد. درپوش هواگیری که در مرحله قبل باز شده، همان محل ورود آب است. آب تمیز را به آرامی از طریق دهانه درپوش هواگیری داخل پمپ بریزید. این کار را ادامه دهید تا زمانی که آب کاملاً محفظه را پر کند و از دهانه سرریز شود.
بستن درپوش هواگیری
این مرحله اهمیت زیادی دارد، زیرا اگر بهدرستی انجام نشود، ممکن است هوا دوباره وارد سیستم شود و پمپ دچار افت عملکرد گردد یا حتی داغ کند و آسیب ببیند.
ابتدا بررسی کنید که پمپ تا لبه درپوش پر از آب شده و هیچ حباب هوایی مشاهده نمی‌شود. بهتر است حدود 10 ثانیه‌ای صبر کنید تا آب به طور کامل در محفظه بنشیند و آخرین هوای باقیمانده خارج شود. درپوش را در جهت ساعت‌گرد با دست یا آچار مناسب ببندید. اگر درپوش پلاستیکی است، آن را با دست و به‌آرامی ببندید تا دچار ترک یا شکستگی نشود.
باز کردن شیر خروجی
مرحله باز کردن شیر خروجی پس از پر کردن پمپ و بستن درپوش هواگیری، یکی از مراحل نهایی در فرآیند هواگیری پمپ آب است. این مرحله باید بهدرستی و با دقت انجام شود تا از وارد آمدن فشار ناگهانی به سیستم جلوگیری گردد و پمپ بتواند به صورت روان و بدون نوسان شروع به کار کند.
قبل از باز کردن شیر خروجی، حتماً مطمئن شوید درپوش هواگیری به طور کامل و بدون نشتی بسته شده است. شیر خروجی را به‌آرامی و به صورت مرحله‌ای در خلاف جهت عقربه‌های ساعت باز کنید. این کار باعث می‌شود فشار به صورت یکنواخت وارد سیستم شود و از شوک یا نوسان ناگهانی در لوله‌کشی جلوگیری گردد.
روشن کردن پمپ
مرحله روشن کردن پمپ، آخرین گام از فرآیند هواگیری پمپ اب است. در اینجا، مطمئن می‌شویم که پمپ بهدرستی راه‌اندازی شده و آب را بدون مشکل پمپاژ می‌کند. اگر مراحل قبلی بهدرستی انجام شده باشند، روشن کردن پمپ باید بدون دردسر و همراه با عملکرد روان باشد.
نکات مهم هنگام هواگیری پمپ آب
در فرآیند هواگیری پمپ آب، رعایت یک‌سری نکات کلیدی و فنی بسیار حائز اهمیت است تا پمپ بهدرستی عمل کند و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود، از جمله:
- همیشه قبل از شروع هواگیری، پمپ را خاموش کرده و برق آن را قطع کنید تا از روشن شدن ناخواسته و خطرات احتمالی جلوگیری شود.
- اگر شیر یک‌طرفه خراب یا نشتی داشته باشد، هوا وارد سیستم شده و هواگیری بی‌اثر خواهد شد.
- پس از پر کردن پمپ با آب، شیر خروجی را نیمه‌باز نگه دارید تا هوا به‌راحتی از مسیر خارج شود و فشار ناگهانی به سیستم وارد نشود.
- از آب شفاف و بدون ذرات معلق برای پر کردن کامل محفظه پمپ استفاده کنید.
- اگر مسیر مکش (بین منبع آب و پمپ) حتی کمی نشتی داشته باشد، هوا وارد پمپ شده و فرآیند هواگیری را بی‌اثر می‌کند.
- درپوش هواگیری را با دست یا ابزار مناسب باز و بسته کنید تا از آسیب دیدن رزوه یا واشر درپوش جلوگیری شود.
- پیش از شروع هواگیری، مطمئن شوید که منبع آب دارای سطح مناسب و فشار اولیه کافی است.
- اگر بعد از روشن کردن پمپ، هنوز صداهای غیرعادی یا نوسان در جریان آب وجود دارد، هواگیری را یک بار دیگر تکرار کنید.
- روشن کردن پمپ بدون تکمیل هواگیری می‌تواند منجر به سوختن پروانه یا داغ شدن بیش از حد موتور شود.